شکایتی علیه شیرین و حسین؛ برندگان جایزه بهترین انیمیشن کوتاه اسکار، نشده است/ سازندگانِ «در سایه سرو» باید پاسخگوی سهم ۶۰ درصدی کانون باشند
محمدرضا کریمیصارمی، معاون تولید کانون پرورش فکری کودکانونوجوانان، با اشاره به سهم ۶۰ درصدی کانون از برنده جایزه بهترین انیمیشن کوتاه در نودوهفتمین دوره جوایز اسکار (۲۰۲۵)؛ «در سایه سرو» و موفقیتهایش، تاکید کرد شکایتی علیه آنها صورت نگرفته است اما آنها به هر حال باید به لحاظ حقوقی پاسخگوی سهم کانون باشند.
نرگس کیانی: «رویداد سرمایهگذاری پویانمایی کوتاه» یا «رویداد ملی پیچینگ پویانمایی ایران» به همت بنیاد ملی پویانمایی ایران از یکشنبه ۲۳ تا سهشنبه ۲۵ آذرماه در کاشان برگزار شد. این رویداد به دبیری امیر مهران، نویسنده و کارگردان انیمیشن، شامل سه بخشِ انیمیشنهای کوتاه هنری و تجربی، انیمیشنهای نمونهسازی (MVP) و انیمیشنهای کوتاه کاربردی و رسانهای بود. «رویداد سرمایهگذاری پویانمایی کوتاه»؛ بستری برای ملاقات تولیدکنندگان با سرمایهگذاران، طی سه روز در مجموعه فرهنگی تالار شهر شهرداری کاشان میزبان ۳۷ فیلمساز انیمیشن شد. این فیلمسازان در طول روزهای برگزاری رویداد، در حضور دو هیات ارزیاب به ارائه جزئیات پروژههایشان برای سرمایهگذاران دولتی و خصوصی پرداختند.
محمدرضا کریمیصارمی، معاون تولید کانون پرورش فکریکودکانونوجوانان، دبیر جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران، تهیهکننده سینما و مؤلف- مدرس، ازجمله اعضای هیات ارزیاب «انیمیشنهای کوتاه هنری و تجربی» این رویداد بود. او در گفتوگو با خبرآنلاین در مورد مهمترین دستاورد چنین رویدادهایی صحبت کرد. همچنین در مورد دشواریهای موجود بر سر راه چهاردهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران که از سوم تا هفتم خردادماه ۱۴۰۵ برگزار خواهد شد. کریمیصارمی از حواشی همچنان ادامهدار انیمیشن کوتاه «در سایه سرو» ساخته شیرین سوهانی و حسین ملایمی؛ برنده جایزه بهترین انیمیشن کوتاه در نودوهفتمین دوره جوایز اسکار (۲۰۲۵) نیز گفت.
مسیری برای پیوستن به حرفهایها
محمدرضا کریمی صارمی در ابتدای صحبتهای خود در مورد اهمیت برگزاری رویدادهایی مانند «رویداد سرمایهگذاری پویانمایی کوتاه» یا «رویداد ملی پیچینگ پویانمایی ایران» به خبرآنلاین گفت: «چنانچه میدانید بخش بزرگی از اهالی انیمیشن ایران، برآمده از فضای آکادمیک هستند. پس صحبت در مورد جزئیات پروژههایشان را مثل طرح داستانی و تکنیک، بارها و بارها در کلاسهای درس تجربه کردهاند. «رویداد سرمایهگذاری پویانمایی کوتاه» اما فرصتی است که همان کار را اینبار در فضایی جدیتر، در برابر هیات ارزیابی به عنوان مخاطبان حرفهای و سرمایهگذاران انجام دهند. اینجا، دیگر تنها مباحث هنری نیست که مطرح میشود. چراکه جزئیات برآورد بودجه و جدول زمانبندی ساخت نیز به همان اندازه برای سرمایهگذار مهم است که طرح داستانی و تکنیک ساخت. اینجا دیگر سرمایهگذار، الزاما دولتی نیست. درنتیجه چنانچه متاسفانه مرسوم است نمیتوان برآورد بودجه و جدول زمانبندی را بیتوجه به صحبتهای اولیه، عریض و طویل کرد. همین، موجب میشود تولیدکنندگان، اصول تولید حرفهای را بیش از پیش بیاموزند.»
او با اشاره به آنچه «اتفاقات جدیِ رخداده در دهه گذشته در حوزه انیمیشن» خواند، ادامه داد: «با این حال، به عنوان مثال، هنوز هم به چشم سرمایهگذاران خارجی، تولیدکنندگانی پایبند به جدول زمانبندی نیستیم. آنها، اگر طبق جدول قرار باشد اثری را مثلا دو سال دیگر از شما تحویل بگیرند، یک هفته یا یک روز تاخیر نیز به چشمشان عدول از قول و قرارتان است. چه رسد به این که همچون برخی از ما، کار را با یک فصل، شش ماه، یک یا دو سال تاخیر و… تحویل دهیم. در نتیجه در رویدادهایی مانند «رویداد سرمایهگذاری پویانمایی کوتاه» یا «رویداد ملی پیچینگ پویانمایی ایران» وقتی با سرمایهگذار به توافق میرسید همه چیز ازجمله تاریخ شروع و پایان پروژه و سایر برآوردهایتان از ابتدا روشن، مشخص و غیرقابل عدول است. همین میتواند یکی از نکات آموزنده برای ما جهت پیوستن به حرفهایهای این حوزه باشد.»
معاون تولید کانون پرورشفکری کودکانونوجوانان از تبدیل شدن «رویداد سرمایهگذاری پویانمایی کوتاه» به مسیری برای پیوستن به حرفهایهای حوزه انیمیشن به عنوان یکی از ویژگیهای این رویداد نام برد و اشاره کرد در کنار میتوان به چندین و چند مورد دیگر اشاره کرد.
تاثیر تشدید انزوای فرهنگی ایران در سالهای اخیر بر بخش بینالملل جشنوارهها
دبیر جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران در مورد دشواریهای پیش رو در مسیر این رویداد، نظر به آنچه «تشدید انزوای فرهنگی ایران در سالهای اخیر در عرصه بینالملل» خوانده میشود، گفت: «به عقیده من، در مورد جشنوارههای هنری، نکاتی متعدد ازجمله استمرار برگزاری آنها، نوع و میزان و تاثیر جایزهشان، جایگاه حرفهای کشور میزبان، سازمان متولی، دبیر و داوران دورههای گذشته آن و… از اهمیت بسیار برخوردار است. درواقع بسیاری از فیلمسازان براساس این نکات است که تصمیم میگیرند اقدام به شرکت در جشنواره کنند یا نه.»
این تهیهکننده سینما و مولف- مدرس در مورد بخش بینالملل جشنواره چهاردهم ادامه داد: «در چنین شرایطی، این که وضعیت سفارتخانههای برخی کشورها در ایران، مشابه وضعیت طبیعیشان در دیگر کشورها نیست ازجمله مشکلات ماست. در کنار این، چنانچه اشاره شد نوع و میزان جایزه، فضای جشنواره و خدماتی که ما احتمالا میتوانیم یا نمیتوانیم به فیلمسازان ارائه دهیم بر تصمیمگیری آنها برای حضور یا عدم حضور اثرگذار است. در کنار این میتوان به اثرگذاری شدیدِ نوع رفتار ما در قبال حقوق مادی و معنوی صاحبان آثار بر حضور یا عدم حضور آنها در جشنوارهمان اشاره کرد. درواقع ضعف ما در این حوزهها، میتواند در نهایت منجر به انصراف آنها از حضور شود.»
او به این سوال که «در چنین شرایطی، آیا ممکن است ناچار به حذف بخش بینالملل جشنوارههایمان ازجمله جشنواره پویانمایی تهران شویم؟»، پاسخ منفی داد و افزود معتقد است تا رسیدن به آن وضعیت همچنان فاصله هست. ازجمله دلایلی که کریمیصارمی در این بخش از صحبتهایش به آن اشاره کرد این بود که سینمای جهان، سینمای ایران را به خصوص در حوزه فیلم کوتاه و انیمیشن رصد میکند. ضمن این که نیروهای سینمای ایران، هنوز هم نیروهایی ارزانقیمت برای سینمای جهان به شمار میآیند. هرچند، معاون تولید کانون افزود احتمال این که سینمای جهان به زودی بر ما به عنوان نیروی ارزانقیمت چشم بپوشد و به سراغ ترکمنستان و آذربایجان و… برود بسیار است. چراکه آنچه در اینجا اهمیت پیدا میکند صرفا «حرفهای و ارزانقیمت بودن نیروی کار» است که کشورهای مذکور چون ترکمنستان، آذربایجان و…. در آن بر ما پیشی گرفتهاند.
حواشی حذف نام کانون به عنوان تهیهکننده انیمیشن اسکاری
کریمیصارمی در مورد حواشی همچنان ادامهدار انیمیشن کوتاه «در سایه سرو» ساخته شیرین سوهانی و حسین ملایمی؛ برنده جایزه بهترین انیمیشن کوتاه در نودوهفتمین دوره جوایز اسکار (۲۰۲۵) نیز گفت: «رویه ما در کانون پرورش فکری کودکانونوجوانان اینگونه است که اگر فیلمسازی برنده جایزه اول جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران شود و فیلمساز کانون نباشد از او برای ساخت اثر بعدی دعوت به عمل میآوریم. ملاقات اولیه من با شیرین سوهانی و حسین ملایمی برای ساخت «در سایه سرو» (با نام اولیه «جنوبی») نیز بر همین اساس شکل گرفت. میان کانون و سازندگان «در سایه سرو» در ابتدای قراردادی ۶۸ میلیون تومانی منعقد شد. قراردادی که طبق آن، برای هر دقیقه، دو میلیون تومان بیش از سایر قراردادها پرداخت میشد. همراهی ما با شیرین سوهانی و حسین ملایمی، تا جایی بود که وقتی خواستند خودشان نیز در بخش مربوط به امو بینالملل همراهیمان کنند، علیرغم مخالفتها، پذیرفتیم.»
او با اشاره به جوایز متعددی که «در سایه سرو» در مسیر رسیدن به اسکار کسب کرد از پیامهای تبریک و تشکری که در این فاصله میان او و سازندگان رد و بدل شد، گفت. جوایزی که تعددشان موجب شد «در سایه سرو» واجد شرایط رقابت در اسکار شناخته شود، بدون آن که از طرف کانون یا سازندگان درخواستی در این مورد شده باشد. کریمیصارمی اشاره کرد آنها با بیان این که برای ساخت «در سایه سرو» یک میلیارد و دویست میلیون تومان هزینه کردهاند، درخواست کردند سقف قرارداد ۶۸ میلیونی تومانیشان با کانون افزایش پیدا کند. اتفاقی که در پی موافقت حامد علامتی، مدیرعامل کانون با پیشنهاد کریمیصارمی رخ داد و اینگونه شد که سوهانی و ملایمی یک چک نقد ۶۰۰ میلیون تومانی دریافت کردند و کانون مالک ۶۰ درصد اثر شد. این اتفاق اگرچه مخالفینی جدی هم در کانون داشت اما علامتی برای رخ دادن آن ایستادگی و طبق گفته کریمیصارمی «سینهاش را سپر کرد.». او تاکید کرد اسناد و مدارک مربوط به همه پرداختیها و دریافتیهای مذکور در پروندههای موجود در کانون قابل ملاحظه است.
معاون تولید کانون با تاکید بر باهوش و محترم بودن سوهانی و ملایمی به توضیح در مورد این مسیر تا کسب جایزه بهترین انیمیشن کوتاه اسکار ۲۰۲۵ توسط «در سایه سرو» ادامه داد و افزود: «ارتباط ما همچنان ادامه داشت تا جایی که حتی در مورد ساخت نسخه سینماییِ «در سایه سرو» بر مبنای رمان نوجوان «پریانههای لیاسند ماریس» به زبان ترکی استانبولی نوشته طاهره ایبد نیز صحبت کردیم.» کریمیصارمی با اشاره به این که وقتی شنیده است سوهانی و ملایمی در گفتوگوهای پس از کسب جایزه اسکار از این گفتهاند که هیچ پشتیبان و همراهی نداشتهاند، اگرچه دلگیر شده اما بیش از آن به این فکر کرده است که مبادا پلهای پشت سر این دو هنرمند خراب شود. او با بیان این که آرزو میکند هر روزِ این هنرمندان بهتر از دیروزشان و همراه با اتفاقات موفقیتآمیز باشد در پایان گفت: «آنچه میخواهم این هنرمندان شریف بدانند این است که کسانی در این کشور، قلبشان برای آنها میتپد و دلشان برای آنها شور میزند. ضمن این که علیرغم آنچه گفته شده است به شخصه هیچ شکایتی علیهشان نکردهام، هرچند نباید فراموش کرد که ۶۰ درصد «در سایه سرو» و موفقیتهایش سهم کانون است و کارگردانان آن به لحاظ حقوقی باید پاسخگوی این موضوع باشند.»
۵۹۲۴۲
