«دولت» زیر سایه حواشی «دولت»/ هزینه‌سازی اطرافیان پزشکیان چگونه به چالش درونی کابینه تبدیل شده است؟
در هر دولتی، نقش رئیس‌جمهور و اطرافیان نزدیک او در شکل‌گیری سیاست‌ها و مدیریت منابع، سرنوشت اقتصادی و اجتماعی کشور را رقم می‌زند. در این میان، اطرافیان پزشکیان با اتخاذ استراتژی‌ها و سیاست‌های اشتباه در بزنگاه‌های مهم، به ایجاد حاشیه و هزینه‌های اضافی برای دولت دامن می‌زنند.
به گزارش ایرانی مگ ، محمد خاتمی می‌گفت که دولتش هر ۹ روز با یک بحران روبرو می‌شده، حالا اما اگر بحران‌ها و حواشی که برای دولت مسعود پزشکیان ایجاد شده، سرشماری شود شاید رکورد خاتمی را بزند!پزشکیان نه‌تنها در شرایطی ریاست قوه مجریه را بر عهده گرفت که مشکلات فراوانی مانند ناترازی‌ها، کمبود آب و قطعی گاز دولت را محاصره کرده بود، بلکه کارشکنی‌ها و سیاسی‌بازی‌های مخالفان دولت نیز داستان‌ها و چالش‌های خاص خود را داشته و دارد. با این حال، حواشی‌ای که این روزها گری بان دولت چهاردهم را گرفته، مربوط به هزینه‌سازی اطرافیان اوست.
در هر دولتی، نقش رئیس‌جمهور و اطرافیان نزدیکش در شکل‌گیری سیاست‌ها و مدیریت منابع، سرنوشت اقتصادی و اجتماعی کشور را رقم می‌زند. در این میان، اطرافیان پزشکیان با اتخاذ استراتژی‌ها و سیاست‌های اشتباه در بزنگاه‌های مهم، به ایجاد حاشیه و هزینه‌های اضافی برای دولت دامن می‌زنند. به بیان دیگر، هزینه‌سازی به معنای تحمیل هزینه‌های اضافی، غیرضروری یا ناپایدار به بدنه دولت و کشور است که معمولاً به دلیل تصمیمات نادرست، سوء‌مدیریت یا منافع شخصی برخی افراد رخ می‌دهد.
اطرافیان رئیس‌جمهور همچون اعضای خانواده یا وزرا، معاونان، مشاوران و تیم اطلاع‌رسانی دولت، می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش یا کاهش این هزینه‌ها داشته باشند. با این حال، آنچه تاکنون از سوی اطرافیان پزشکیان دیده شده، چیزی به‌جز تحمیل هزینه برای دولت نبوده است؛ خاصه آنکه دولتی‌ها در مواقعی که باید سخن بگویند، سکوت کرده و عقب‌نشینی می‌کنند و در مواقعی هم که باید سکوت پیشه کنند، برخی اظهارنظرها باعث ایجاد انتقادات علیه دولت می‌شود.
وقتی پسر پزشکیان دردسرساز شد
پزشکیان سه فرزند دارد؛ زهرا، یوسف و مهدی. البته او یک پسر دیگر هم داشت که به همراه مادرش در تصادف رانندگی درگذشت. در میان فرزندانش، یوسف و زهرا حضور بیشتری در کنار پدر خود دارند. چنان‌که مسعود پزشکیان هنگام ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری به همراه دخترش به ستاد انتخابات وزارت کشور رفت و زمانی هم که کلید پاستور را تحویل گرفت، زهرا در کنارش بود. در بیشتر سفرهای داخلی و خارجی و برنامه‌های مختلف نیز دختر رئیس‌جمهور در کنارش است ؛ موضوعی که مورد توجه رسانه‌ها است.
یوسف، پسر بزرگ‌تر مسعود پزشکیان، دارای مدرک کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری (PhD) فیزیک از دانشگاه صنعتی شریف و عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی سهند تبریز با مرتبه علمی «استادیار» است. او تا پیش از انتخابات ۱۴۰۳، در کانال تلگرامی خود به نام «ناپیدا» که در ۶ آوریل ۲۰۱۶ راه اندازی شده، درباره مدیریت دانشگاه می‌نوشت و به دانشجویان درباره انتخاب گرایش در مقطع کارشناسی ارشد راهنمایی می‌داد و کمتر درباره مواضع سیاسی خود سخن می‌گفت. اما از زمان آغاز انتخابات در خرداد ماه سال گذشته، محتوای کانال او از مباحث علمی و آموزشی به مباحث سیاسی تغییر پیدا کرد.
او در تاریخ ۳ خرداد ۱۴۰۳ با انتشار پستی در کانالش نوشت: «به نظرتون در این کانال درباره انتخابات ریاست‌جمهوری مطلب بنویسم یا ننویسم؟» پرسشی که با ۳۵ ری‌اکشن مثبت و ۶ ری‌اکشن منفی روبه‌رو شد. همچنین ۱۳ نفر نیز نظرات خود را در قالب کامنت برای یوسف پزشکیان نوشتند. یوسف پزشکیان اولین موضع‌گیری‌اش درباره انتخابات را با طرح پرسشی درباره هزینه تیم فیلم‌برداری علی لاریجانی و تولید کار در سطح بالا، و ساختار دولت سایه سعید جلیلی آغاز کرد.
پس از پیروزی مسعود پزشکیان در رقابت‌های انتخاباتی، نام یوسف پزشکیان و مواضع سیاسی او بیشتر در رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفت. مواضعی که گاه در جهت دفاع از تصمیمات دولت بیان می‌شد، اما نتیجه‌ای جز ایجاد حاشیه برای دولت نداشت؛ مانند پاسخ توییتری‌اش به شریف زارچی پس از پشت‌سر گذاشتن جنگ ۱۲ روزه که نوشته بود: «اگر به دنبال تغییر پایدار باشیم، باید حاضر باشیم براش استقامت کنیم و زمان صرف کنیم. تدریج در دل اصلاحات است. آنچه که سریع اتفاق می‌افتد، اسمش می‌شود انقلاب.»
او در اسفندماه سال گذشته نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشته بود: «از ابن‌عباس نقل شده که پیامبر ص در سال حدیبیه (سال ششم هجرت) خواب و رؤیایی در مدینه دید و به مردم بشارت داد که شما در آینده نزدیکی بر قریش پیروز خواهید شد و در نهایت آرامش وارد مسجدالحرام می‌شوید. ولی می‌دانیم این خواب در آن سال تحقق نیافت بلکه دو سال بعد یعنی در سال فتح مکه صورت پذیرفت. ولی همین مقدار تأخیر سبب شد که مؤمنان در بوته آزمایش قرار گیرند. آن‌ها که ایمان ضعیفی داشتند گرفتار شک و شبهه شدند، در حالی که پیامبر ص صراحتاً به آن‌ها می‌گفت: من به شما نگفتم امسال به مکه می‌روید، گفتم در آینده نزدیک چنین خواهد شد (و چنین هم شد).» که این اظهارات هم با انتقادات اهالی رسانه همراه شد.
یاران پزشکیان چه می‌کنند؟
اما هزینه‌سازی برای پزشکیان تنها مربوط به فرزندان او نبوده است. گاهی برخی از اعضای دولت یا تیم اطلاع‌رسانی او، سخنانی بر زبان می‌آورند که زمینه‌ساز ایجاد انتقادات مردم از دولت شده یا بهانه را برای مخالفان دولت فراهم می‌کند. به‌صورت مصداق، اظهارات فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت درباره اینترنت خبرنگاران، این برداشت را ایجاد کرد که دولت موافق اینترنت طبقاتی است و حتی با اعتراض افکار عمومی نیز همراه شد.
یا باوجود تأکید چندباره رئیس‌جمهور برای حل‌وفصل پرونده FATF، امیر سرتیپ عزیز نصیرزاده، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، در مراسمی گفته بود: «امروز خیلی‌ها می‌گویند FATF نباشد، مشکلات ما حل نمی‌شود. چه عضو شویم، چه نشویم، FATF بهانه‌ای برای اعمال فشار بر ایران است.» اظهارات او که برخلاف نظر رئیس دولت بود، باعث بروز واکنش‌هایی از سوی اهالی سیاست شد.
همچنین رفتار و گفتار چهره‌هایی چون عباس علی‌آبادی در خصوص ناترازی‌ها، و محمدرضا فرزین رئیس ۵۹ ساله بانک مرکزی درباره سکه عیدی‌دادن در نوروز، از جمله حواشی‌ای بود که انتقادات زیادی را متوجه دولت چهاردهم کرد.
سکوت در بزنگاه‌های مهم
در مقابل اظهارات و گفتارهایی که مسئولان با بیان آن‌ها به ایجاد حاشیه کمک می‌کنند، گاه سکوت در بزنگاه‌های مهم نیز هزینه ساز است. از همان روزهایی که دولت چهاردهم تشکیل شد تا به امروز، با حواشی و حوادث زیادی روبه‌رو بوده است؛ حوادثی که گاه در خارج از مرزهای ایران رخ داده و گاه در داخل کشور و از سوی مخالفان دولت.
در واقع، در یک سال گذشته، تندروها و مخالفان دولت بارها شایعه استعفای او را در فضاهای رسانه‌ای خود منتشر کردند. اقدامی که انتظار می‌رفت با واکنش قاطعی از سوی تیم شورای اطلاع‌رسانی دولت همراه شود. اما تنها، علی احمدنیا، رئیس امور اطلاع‌رسانی دولت در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «جریانی در ماه‌های اخیر از سکوت آگاهانه دولت سوءاستفاده و با بی‌صداقتی به رئیس‌جمهور حمله می‌کند. اولویت دولت، رفع ناترازی‌ها، بهبود معیشت و تحقق وعده‌های انتخاباتی دکتر پزشکیان است. دولت به دروغ‌های شاخ‌دار مثل استعفای رئیس‌جمهور با هدف جذب فالوور توجه نمی‌کند و گرفتار حاشیه‌ها نمی‌شود.»
او یک‌بار دیگر نیز در بهمن‌ماه سال گذشته در این‌باره نوشت: «هنوز چند روز از جلسه سران با شعار «همدل برای مردم ایران» نگذشته و رئیس‌جمهور صبح امروز به شهر سیرجان برای افتتاح و کلنگ‌زنی ۲۰ همت پروژه خواهد رفت، عده‌ای ساده‌دل رؤیابافی می‌کنند! دولت با ریاست دکتر پزشکیان و هدایت رهبر معظم انقلاب، تنها دغدغه رفع مشکلات مردم در معیشت و اقتصاد را دارد.»
اما عدم واکنش قاطع از سوی این تیم به تداوم شایعه استعفای پزشکیان در چند ماه گذشته بیشتر کمک می‌کرد. در نهایت، در اواسط اسفندماه، سیدمهدی طباطبایی، معاون ارتباطات دفتر رئیس‌جمهور، در واکنش به شایعه استعفای پزشکیان، نوشت: «می‌خواهند ببَرد، برود، بگردند؛ غافل از اینکه می‌ماند، می‌سازد و ماندگار خواهد شد.»
از سوی دیگر، مثال پرواضح سکوت تیم اطلاع‌رسانی دولت، ماجرای افشای سفر پرحاشیه دبیری به قطب جنوب است. سفری که در روزهای ابتدایی فروردین‌ماه از سوی برخی رسانه‌ها و کانال‌های تلگرامی مخالف دولت فاش شد؛ افشاگری‌ای که در میان سکوت دولتمردان چهاردهم، ابتدا از سوی روابط عمومی دفتر دبیری و سپس از سوی خودش تکذیب شد. واکنش دبیری به انتقادات، بر آتش خشم افکار عمومی، آن‌هم در روزهای رکوردشکنی قیمت دلار، افزود؛ اما انکار سفر به قطب جنوب و همچنین نفس انجام چنین سفری در موقعیت او، سبب شد تا مسعود پزشکیان در نخستین روز پس از تعطیلات، حکم اخراج معاون پارلمانی‌اش را صادر کند.
پیشنهادی مهم برای دولت
انتقادات از عملکرد دولت و هزینه‌سازی اطرافیان پزشکیان برای او، سبب شده است که رسانه‌ها از لزوم تغییر در مشاوران رئیس‌جمهور و تیم اطلاع‌رسانی او بنویسند. تغییری که گویا لازمه دولت چهاردهم است. در واقع، دولت مسعود پزشکیان بیش از آنکه درگیر رقابت‌های بیرونی یا مخالفت‌های تندروها باشد، با چالشی جدی در درون خود مواجه است: نابسامانی در رفتار رسانه‌ای و هزینه‌سازی‌های پنهان و آشکار اطرافیان نزدیک. چالشی که هم بهانه‌های زیادی را به دست مخالفان دولت می‌دهد، و هم بخش قابل توجهی از آسیب‌هایی که به وجهه دولت وارد شده، از درون ساختمان پاستور بوده است.
در شرایطی که جامعه ایران بیش از هر زمان دیگری به ثبات، اعتماد و انسجام نیاز دارد، دولت چهاردهم ناگزیر است که تغییراتی در ساختار خود ایجاد کند تا اطرافیان رئیس‌جمهور و تیم اطلاع‌رسانی دولت، هزینه‌های کمتری را بر دولت تحمیل کنند.
29215
