یکی از مهم‌ترین موضوعات اقتصادی که این روزها در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مورد بحث قرار گرفته، طرح حذف چهار صفر از پول ملی ایران است. این اقدام که در بسیاری از کشورهای جهان سابقه داشته، با هدف تسهیل مبادلات مالی، کاهش پیچیدگی‌های حسابداری و بهبود جایگاه پول ملی در بازارهای داخلی و بین‌المللی مطرح شده است.
با این حال، اجرای این طرح علاوه بر مزایای قابل توجه، با چالش‌ها و موانعی نیز همراه است که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و همکاری همه جانبه است.
اصلاح واحد پولی باعث می‌شود اعداد مربوط به قیمت‌ها و مبادلات روزمره کوچک‌تر و ساده‌تر شوند. این ساده‌سازی، کارکردهای اقتصادی را روان‌تر کرده و هزینه‌های مرتبط با چاپ اسکناس و ضرب سکه را کاهش می‌دهد. از سوی دیگر، این اقدام می‌تواند نقش روانی مهمی در تقویت اعتماد مردم به ارزش پول کشور داشته باشد و به نوعی نشان‌دهنده کنترل تورم و ثبات اقتصادی باشد.
در سطح بین‌المللی نیز، پولی با واحدهای ساده‌تر، قابلیت بهتری برای مبادلات ارزی و تعاملات اقتصادی دارد و این مسئله می‌تواند در جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی تأثیرگذار باشد.
با وجود مزایای مطرح‌شده، نباید از چالش‌ها و مخاطرات این اقدام غافل شد. اولین مانع، هزینه‌های اجرایی قابل توجه است که شامل تغییر اسکناس‌ها، به‌روزرسانی نرم‌افزارهای مالی و بانکی و اصلاح زیرساخت‌ها می‌شود. همچنین در دوره گذار، احتمال بروز سردرگمی و اشتباه در محاسبات وجود دارد که ممکن است موجب نارضایتی مردم و کسب‌وکارها شود.
از سوی دیگر، حذف صفر به خودی خود نمی‌تواند تورم را مهار کند و اگر سیاست‌های پولی و مالی کشور اصلاح نشود، این اقدام فقط یک تغییر ظاهری خواهد بود و کنترل تورم نیازمند سیاست های بالادستی به ویژه در مقوله سرمایه گذاری و سرمایه پذیری خارجی است که با وجود و استمرار تحریم ها و این اواخر شرایط آتش بس( نه جنگ نه صلح) نرخ ریسک سرمایه گذاری خارجی بسیار بالا و غیر قابل اجراست همچنین، نظارت ناکافی بر قیمت‌گذاری ممکن است باعث سوءاستفاده و افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها شود.
در هر روی موفقیت حذف صفرها نیازمند ثبات اقتصادی و سیاسی، هماهنگی بین نهادهای مختلف و آموزش گسترده به جامعه است. فقدان همکاری بین دستگاه‌های اجرایی و بانک مرکزی، کمبود اطلاع‌رسانی مناسب و تداوم فشارهای تورمی از موانع اصلی این طرح محسوب می‌شوند.
اما برای اینکه حذف ۴ صفر به یک موفقیت تبدیل شود و نه یک شکست موقت، باید یک برنامه جامع و مرحله‌ای تدوین شود. اطلاع‌رسانی گسترده و آموزش مردم درباره تغییرات، هماهنگی کامل بین نهادهای مرتبط، به‌روزرسانی سیستم‌های مالی و نظارت دقیق بر بازار از جمله اقدامات ضروری است.
همچنین توجیه و اقناع کامل و همراه کردن بخش خصوصی و کسب‌وکارهای نگران نسبت به آینده اقتصاد کشور و اجرای سیاست‌های پولی متناسب با هدف کاهش تورم از ملزومات پایداری اصلاح پولی است. تعیین یک دوره گذار مشخص و شفاف نیز به کاهش سردرگمی و افزایش اعتماد عمومی کمک خواهد کرد.
نهایتا اینکه اصلاح پول ملی و حذف چهار صفر می‌تواند فرصتی طلایی برای بازسازی اعتماد مردم به پول ملی و بهبود عملکرد اقتصادی باشد؛ اما این فرصت تنها در سایه برنامه‌ریزی دقیق، همکاری همگانی و اتخاذ سیاست‌های اقتصادی متعادل تحقق می‌یابد. بی‌شک این گام، جزئی از یک فرایند بزرگ‌تر اصلاحات اقتصادی است که باید با دقت و درایت پیش رود تا نتایج
مثبت آن در زندگی روزمره مردم و اقتصاد کشور ملموس شود.
رییس خانه صنعت و معدن استان سمنان
۲۲۳۲۲۳
